Fırat Güllü’nün Yazısı (Mimesis Portal-3 Ocak 2014)

Mimesis’in editör yazarlarından biri olan Fırat Güllü “DirenTiyatro ve Sanat Alanında Koordinatörizm Sevdası” başlıklı bir yazı yazmış ve Sanatçılar Girişimi’nin BGST’yi dışlaması üzerine teşhis ve tespitler yapmış.

Fırat Güllü yazısına Gezi olayları ile ilgili bir saptama ile başlamış: ”Gezi, yaşam tarzına yapılan müdahalelerden bunalan seküler kesimin bir patlaması mıydı, yoksa yeni bir direniş geleneğinin habercisi mi?” Gezi’yi ya o ya bu gibi bir tercih arasına koymak bence olaya sığ bir bakış . Kaldı ki Fırat Güllü’nün “ya o ya bu” dediği iki şey birbirinin karşısına konulacak iki ayrı şey değil. Ben olayın daha da karışık ve karmaşık bir sosyal olay olduğuna inanmakla beraber Fırat Güllü’nün cümlesini şöyle kurmasının daha doğru olacağını düşünüyorum: “Gezi, yaşam tarzına yapılan müdahalelerden bunalan seküler kesimin, yeni bir direniş geleneğinin habercisi  olabilecek bir patlaması mı?” Ama bana daha da garip gelen,  ”seküler” bir tabanı hatırlatmak ki BGST’nin bildirisinde de bu, “seküler tiyatro” olarak yansıyor. Hiç katılmadığım bir görüş.

Fırat Güllü’nün “tarih tekerrürden ibarettir” saptamasına ise ben “tiyatronun yıllardır yaptığı patinaj” demek istiyorum. Zira “tekerrür”de azıcık olsa öğrenme umudu vardır oysa tiyatro tekrar ede ede hiçbir şey öğrenmiyor. Güllü, “İstanbul Alternatif Tiyatrolar Platformu’nun  on yıl boyunca aktif bir öznesi olduğunu” söylemiş. Bilirsiniz, “özne” fiilin kimin tarafından yapıldığını belirtir. Bir platformun öznesi ne demek,kendimi zorladığım bir isim tamlaması oldu. Kaldı ki “platform” kendi başına söze gelir  bir “fiil” olamadı ki öznesi olsun. Önce “girişim” oldu arkasından da TTB’ye katıldı. Fırat Güllü şunu biliyordur sanırım, tiyatro “öznesiz cümleleri” pek sever, bence platformun da öznesi yoktu zaten. Şu kesin ki Fırat Güllü’nün anlattıklarından da anlaşılacağı gibi platform, girişim, birlik vb adı ne olursa olsun hep bir tedirginlik hâli sürdü gitti. İlke, öneri, üslup, temsiliyet, yaklaşım, önderlik, üretme, ayrıştırıcı saptama, yıllardır(benim üniversite yıllarımdan beri) masaya konan ama bir türlü pişirilemeyen bir yemeğin malzemesi olarak kalmakta; yemek hiçbir zaman ortaya çıkamamaktadır. Herkesin aklından kendi sevdiği yemek geçmekte, pek çok yemek tarifi yapılmakta, alternatif yemek tarifleri uçuşmakta ama bir türlü yemek yapılamamakta. Böyle bir duruma isim koymak için teorisyenler her zaman vardır ve yemeğin neden  yapılamadığını gayet güzel anlatırlar.  Çarpıcı(?) tespitler, analizler yapılır, durum mercek altına alınır. Kelimeler arasına Rus Devrimi, Bolşevik modeli, Lenin, Luxemburg, merkez komite, örgütlenme, kolektif yönetim, ekoloji, koordinatörizm vb sıkıştırılır ama bunlar, sonucun değişmesine yetmez. Zira sonuç “kim baş olacak”tır. Yani bir anlamda “post kavgası”..

Engin Alkan’ın elinden çıkmış Vişne Bahçesi’nin Trofimov’u ise yazıyı okuyanlarda bir merak uyandırır belki ama “zihin açacağını” hiç sanmıyorum.

 Güllü’nün yazısından da bir şey çıkacağını sanmıyorum. (Zaten kaç kişi yazı okuyor ki.)  Zira yazı, tiyatronun neden YAPAMAYACAĞINI gösteriyor ve bence itiraf gibi, eğer günah çıkarma değilse.

Melih Anık

Fırat Güllü’nün yazısının orijinaline ulaşmak için:

http://mimesis-dergi.org/2014/01/direntiyatro-ve-sanat-alaninda-koordinatorizm-sevdasi/