30 Mart 2019 Cumartesi

Türk Tiyatrosu Patladı mı?


Son yıllarda  İstanbul’da sahnelenen oyunlara bakarak  Türk Tiyatrosu’nda büyük bir 'patlama' olduğu söylenmekte, yazılmakta. Gerçekten de  İstanbul'da bir sezonda sahneye konulmuş   400’e yakın oyun ismi saymak mümkün. Bunların ne kadarı kaç seyirci ile buluşmakta, kaç gösteri yapmakta bunu bilmiyoruz. İstanbul’da özel tiyatroların bir yılda sattığı bilet sayısı bir milyon sekiz yüz bin imiş. Bu sayının  Zorlu PSM başta olmak üzere Ali Poyrazoğlu, Dostlar, Kedi  Sahne Sanatları, Baba Sahne, Tiyatro Kare, Tatbikat Sahnesi, İstanbul Halk Tiyatrosu, Tiyatro Adam, Moda Sahnesi, Oyun Atölyesi , DasDas  gibi  topluluklardan kaynaklandığını söyleyebiliriz.  Pek çok topluluk  ayda 2-3 oyunla sezonu sürüklüyor.  Bunda seyirci sayısının topluluk sayısını doyuracak kadar çok artmıyor olmasının rolü var. İstanbul’da salon sayısının bu kadar çok oyun sayısına yetmediğini ve de salonların verimli kullanılmadığını da söylemek mümkün. İstanbul tıkış tıkış Anadolu boş. 

İstanbul’un ‘göz önünde olması’nın da rolü var. Zira gençlerin çoğu bir diziye bir filme kapak atmak için çabalıyor. Sahnede olacak ki arkadaş dost aile çevresi tarafından pohpohlanarak  dikkat çekebilesin. Bir iki ödül de alırsa belki ondan haberdar olur gösteri dünyası. Bu nedenle yarış pek yaman. Rekabet diyemiyorum zira rekabet eşitler arasında olur. Gençlerin kendini gösterebilecekleri yer sahne. Onlar da kendilerini tek, çift vb sahneye ‘atıyor’lar.  Öte yandan T.C. Kültür Bakanlığı’nın yardımları da küçümseniyor ama yabana atılır gibi değil. O yardım için müracaat etmek için bir oyun olması lâzım. O amaçla kotarılan oyunlar da epey çok(bence).
 
 Genel bir gözlem olarak oyunların pek çoğunun 1-3 kişilik kadrolu olduğu söylenebilir.  5-6’nın üzerine ancak ödenekli tiyatrolar çıkabiliyor. Çabucak kotarılmış(yazılmış, uyarlanmış) oyunlar çoğalıyor.  Onun için herkes kendi çeviriyor, uyarlıyor. Kendin yapacaksın ki telif ödemeyesin.  Bu konuda da dağınıklık olduğu kesin.

Geçenlerde sosyal medyada ‘hangi tek ve çift kişilik oyun ve oyuncuları hatırlıyorsunuz?’ diye sordum. Cevaplar gelmekte. Bu yazının devamı tek ve çift kişilik oyunlar üzerine olacak. Asıl gelmek istediğim nokta o. Zira gençlerin tek ve çift kişilik oyunlarından memnun değilim.
 Çoğunu çok cüretkar buluyorum. geçmişle bir karşılaştırlaım bakalım.

Melih Anık        

28 Mart 2019 Perşembe

Mustafa Kurt mu Haluk Bilginer(ler) mi Gitsin Batman’a?


Dünya Tiyatro Günü münasebetiyle bir grup tiyatrosever Süreyya Operası önünde buluştu ve orada bir bildiri okundu. O bildiride TÜİK verilerine göre özel tiyatroların 2016-17 sezonunda İstanbul’da bir milyon sekiz bin seyirciye ulaştığı belirtildi. Bu rakam coşkuyla ve alkışlarla karşılandı.

Ben de araştırmaya başladım.

4 Mart 2019 Pazartesi

Büyülü(!!!) Alice'in Başrol Oyuncusu Ne Demiş?

Büyülü(!!!) Alice'in başrol oyuncusu Serenay Hanım hastaneye düşmüş. Oradan bir paylaşım yapmış. 'Kaldırabileceğimden fazla stress ve gerginlik yaşıyorum. Bir gün kalkıyorum sesim gitmiş.Nasıl dikkat etmezsin kendine. NAsıl da belli ilk defa çıktığın işte.Bir de tiz notalara çıkamamak!Hayatımda ilk defa bu kadar zorlanıyorum' diye yazmış. Kendisine geçmiş olsun diyorum ama ben bunları yazdım ima ettim. Temeli olmayan bina olmaz dedim. Dizi şöhretlerinden kadro yapıp bilet satarsan bunlar başına gelecektir. İnanın bana bu iş yapa yapa öğrenilecek bir iş değil. Önce eğitimini alacaksın. Biraz figüran olacaksın. Sonra sahneye çıkacaksın. Bizde stardır diye atarlar sahneye. 'CAst' yoktur yâni rolü oynayacak senden başka oyuncu yoktur. Zira 'cast' ilave masraf demektir. Zorlu PSM neden yapsın? En ucuzundan idare ediyor işte. Hem yapsa seyirci gelir mi? Serenay HAnımın yedeği en az onun kadar dizi starı olursa seyirci toplar. Kim yedek olmak ister? O da ayrı bir maddi yük yapımcıya. Zorlu PSM Broadway diye getirdiği müzikallerde ikinci üçüncü 'cast'in geldiğini biliyordur değil mi? Belki de o 'cast' oynaya oynaya adam olacak ekiptir. Türkiye'de prova yapmaya gelirler..Bizim seyrici de ayaklarda alkışlar.. Ne zaman adam oluruz?

Melih Anık