Yeni Tiyatro Dergisi Ödülleri 2019

Anladığım kadarıyla YTD jürisi Esaretin Bedeli ve Tatar Çölü oyunlarını çok sevmiş. Tercihlerin büyük bir bölümünü bu oyunlar için kullanmışlar. Esaretin Bedeli’ni senaryodan uyarlama olduğu için seyretmedim, seyretmeyeceğim. Tiyatral Sanatlar Akademisi’nin iddiasını biliyorum.  İzlediğim birkaç oyuna ait videodan edindiğim izlenim beni durdurdu. Fazla ‘tiyatral’ buldum ama bir oyunlarını seyrederek ön izlenimimin doğruluğunu sınayacağım.  Ben çabalarını Türk edebiyatının temel eserlerinin uyarlamasında göstermelerini dilerim.

Aslında seyretmediğim oyunlar ve de seyretmiş olsam da kişisel tercihler kapsamına giren seçimler için bir şey demem. Örneğin hiç beğenmediğim Funda Eryiğit’in Fotoğraf 51’deki oyunculuğu çok beğeniliyor. Ona karışmam. Ama o oyuna oyunculuk yanında  oyun ve yönetmen adaylığı da verilirse itiraz ederim.

YTD Meçhul Paşa’ya yönetmen ve oyun adaylığı vermiş. İşte buna karşı çıkarım. Zira oyunun başka hiçbir ögesini beğenmeden yönetmen ve oyunu aday seçmek mantıklı gelmiyor bana. Yönetmen adaylığı için diğer ögelerden en az ikisi teknik dallarda olmak üzere  üç adaylık  olmalı. Oyunun aday olması için de bir tek yönetmen adaylığı yetmez.  Zira yönetmen adaylığı için oyunun tiyatral yönünü ortaya çıkaran teknik öğelerden  adaylıklar olması lazım. Bu yıl Meçhul Paşa’nın seçimini siyasi mesaj verilmeye yönelik buluyorum.

Öte yandan YTD’nin tek başına  Kosovalı Peer Gynt’ün yönetmeni Saydam Yeniay’ı yönetmen adayı seçmesine de karşı çıkıyorum. Oysa ben Saydam Yeniay’ın rejisini çok başarılı buldum.  Ancak yönetmenin başarısı oyunun diğer  ögelerinin de  başarısından geliyor. Hiçbir teknik ögeyi aday göstermeden sadece  yönetmeni aday göstermek saçma ve tutarsız.  O  oyun oyunculuk, müzik, dekor dallarında rahatlıkla aday olabilir. Onları aday yaparsanız yönetmen adaylığının altı dolar. Tatar Çölü Ve Esaretin Bedeli oyunları için yapılan seçimlerde bu anlattığım mantık ve tutarlılık var.

Cadı Avı’na sadece  oyun adaylığı verilmiş. Bu havada kalan bir seçim. İçerdiği  mesajın vazgeçilmez olması lâzım. Öyle mi?  Yoksa tiyatral bir devrim mi yaptı bu oyun? Tiyatral özelliklerden bahsediyorsak oyunun teknik dalların en az ikisinde aday gösterilmesi gerekir bence. Bence duygusal bir seçim.

Oyun, oyuncu ve dekor dallarında adaylık verilen Vahşi Batı ile oyun, yönetmen ve oyuncu adaylıkları verilen Teftişör  ve Açık Aile’nin  oyun adaylıkları bence tutarlı değil. Oyun adaylığı için yukarıda Cadı Avı için söylediklerimi tekrar ederim. Yönetmen ve oyuncu adaylığı verilen Tatlı Kaçık’ın yönetmenin aday gösterilmesi bence yanlış. Yönetmen adaylığı için oyuncu adaylığı yanında en az iki teknik ögenin aday olması gerekiyor kanımca.

İkinci Bahar’a oyun adaylığı verilmiş sadece. Yukarıda yazdıklarımın ışığında tutar yanı olmayan bir seçim. Duygusal seçim bence.

Yönetmen ve oyuncu adaylıkları verilen Halktan Biri oyunundaki yönetmen adaylığı aynı nedenlerle yanlış. Ama iki kişilik oyunda erkek oyuncu ile yardımcı erkek oyuncu adaylıkları tam kafama göre. Oyunu seyretmedim. Prensip olarak söylüyorum. Oyuncuların hak edip etmedikleri hakkında bir şey diyemem.

YTD’nin ödenekli tiyatro hayranlığı biliniyor. Bu yıl da onlara ödül adaylığı bulmak için çok çabalamışlar.

YTD bu yıl 50’nin üstünde  oyuna ve de kişiye adaylık ve ödül  vermiş. Tören kalabalık olacak.

Yukarıda yazdıklarımı görebilmenin en sağlıklı yolu bir Excel dosyası yapmaktır.  Bir dahaki yıla yapın da saçmalamayın.

Melih Anık